Die hoogste, grootste en langste van Namibië: die langste.

Die Namib-Naukluft wandelpad is agt dae en 120 km lank. Daar is nie kort paaie soos in die Visriver canyon nie en jy stap ook nie die heeltyd afdraand nie, inteendeel hoë berge word geklim.  Dit word onder stappers gereken as een van mees uitdagende roete in die Suidelike Afrika, nie net as gevolg van die afstande maar ook as gevolg van die harde, droë terrein.

Net voor die Naukluft stap (in 2005) het ek ook die Visriver Canyon gestap (die grootste, en die hoogste kom nog).  Dus vat ek die pad van Ai-Ais Noorde toe: Keetmanshoop verby draai ek by Mariental af na Maltahöhe.  In Maltahöhe word dit grondpad na Büllsport.  Die wêreld is hier nog redelik plat pad, maar op ‘n hoogte kan jy sien daar anderkant die vlaktes begin goeters op die horison uitsteek. Die pad gaan reguit soontoe en met reguit bedoel ek die Namibiese reguit.  Anderkant daai gebergtes lê die Namibwoestyn.  Die berge tussen jou en woestyn word die Naukluftberge genoem.  En met rede so genoem deur die Duitsers, want dis ruwe berge met nou klowe en groot kranse.  
  

Tipiese terrein op die stap.

Die minimum groepgrootte vir die Namib-Naukluft is drie mense. Aanvanklik was ons drie wat sou stap, toe moontlik vyf en ewe skielik was ons net twee.  Nie ‘n probleem nie, want ‘n ander groep sou dieselfde ook begin stap het.  My stapmater, Dorette, was reeds by die beginpunt en ek het geen probleem daarmee as dit net ons twee is nie: al is sy is kort en weeg seker net meer as dubbeld as wat die Groot Groen Pampoen in die Vis geweeg het (die GGP is my rugsak, wat 24kg geweeg het...) en is sy een van die min mense wat my al in my lewe moeg gestap het.  So die ander groep kan maar hulle ding doen, ons is heeltemal selfstandig.

Die selfstandigheid kom wel teen ‘n prys en ek het verwag dat my sak bietjie swaarder sal wees vir die Naukluft, want ons dra al agt dae se kos saam.  Dit is nie die norm nie, want jy kan die vierde aand se hut/skuiling per voertuig bereik en voorrade daar gaan los.  Ongelukkig het ons nie ‘n gepaste geveerde voertuig tot ons beskikking gehad nie en boonop neem dit die veldwagter in sy bakkie die beste deel van die dag om te soontoe en terug.  So dan moet jy maar dra.  

Ek word wel bietjie onaangenaam verras toe ek by die beginpunt aankom, want net Dorette sit op die stoep.  Die ander groep is nêrens in sig nie (hulle sou op die ou einde twee dae later eers begin stap).  So blyk dit ons sal nie kan stap nie, want ons moet mos drie mense wees.  Geen probleem nie.  Ons moes bloot aan mekaar, en die Naukluft se personeel, erken dat twee mense nie die ideale groepgrootte is nie en ons bewus is van die risikos.  Toe laat hulle ons toe om in die letterlike pad, spreekwoordelik te val.

Die onderhandelinge met die park bestuur het ons wel vertraag en ons kon eers ongeveer 11:00 begin stap. Aanvanklik neem die roete ons op in ‘n rivierloop, maar die ronde klippe ons net genoeg laat rondval dat ons swaar sakke goed in die skouers in sny, boonop is die son ook warm.  Na die rivier begin die eerste klim: op na “Elephant skin trail”.  So genoem omdat die klippe lyk soos olifantvel.  Behalwe op die plekke waar iemand al op die klippe geval het, want daar lyk dit soos mensvel.  Orals sien jy wildspaadjies en kort voor lank ontneem ‘n armlastige bergdonkie (zebra) wat nie wou stil staan nie my van my kans om die voorblad van National Geographic te haal.  Vanaf die bopunt van die klim kyk jy uit oor vlaktes en klowe wat aanhou vir sover die oog kan sien.

Eerste aand se skuiling: Putte

Putte skuiling

Die geweste is baie maar droog in die winter, maar elke nou en dan word jy verbaas hoe water op die onmoontlikste plekke gevind kan word.  Een so plek word gepas genoem “Fonteinkloof” is ‘n letterlike oase.  Na ‘n vinnige lafenis klim ons ‘n skerp rant met losserige klippe: daar is nie veel van ‘n paadjie nie, maar die rigting word goed aangedui met bakens.  Vandaar stap ons op ‘n zebrapad tot by die eerste skuiling, Putte. Die naam is heel gepas, want die water is so 200m op in die kloof in ‘n diep put en die pomp werk met ‘n handslinger. (Elke aand kry jy jou water op ‘n ander manier, so dis iets om na uit te sien en/of uit te figure.)  Omdat die water met ‘n baie lang pyp gevoer word het jy mater nodig as jy skoon wil gaan slaap want anders gaan jy die heel tyd moet hol tussen die slinger en die pyp se punt. 

Aandete het bestaan uit smash, want anders kan jy saamdra wat lig en jou agt dae lank gaan voer? Dorette is vol lof vir die oulike voedselwetenskaplikes wat die produkontwikkeling gedoen het (drie raaie wat sy doen).  Ons sou later nog baie kreatief raak met verskillende variasies van Smash bedien... 

Soos die donker daal gaan ons maar slaap.  Aanvanklik het ek bietjie onrustig geslaap, want die hele skuiling is besaai met duwweltjie wat my baie maklik vir die res van die stap baie hard sou laat slaap as een my nuwe matras ‘n gat steek.  Die geskarrel voor slaaptyd om al die duwwels op te tel het Dorette baie vermaak verskaf aand.

Na koffie en beskuit die volgende oggend, word die rant geklim om aan die anderkant weer te af – niks vreeslik indrukwekkend nie en ons voetsole sing – elkeen in sy eie wêreld. Breakfast in ‘n rivierlopie waarna die eerste Jolly Jammer geëet word vir die dag – seker die Boeing is al oor. Hier by 11:00 is dit weer tyd vir eet en Game drink. Toevallig kom ons toe by die windpomp wat Bergpos genoem word. Hier kan daar keuses gemaak word: As jy nie die volle agt dae roete wil loop nie, kan jy hier aanloop na dag 3 se skuiling (Adlerhorst), want môre gaan jy weer by Bergpos verby kom. As jy die volle roete volg moet jy nou in die kloof af.  Die kloof se naam is Ubusiskloof en aan sy einde staan ‘n ou plaashuis.  Dis die hut vir aand.  Die volgende môre  moet ons dan weer die kloof uit. Ons was redelik vroeg by Bergpos, want ons altwee is nie vreeslike laatslapers nie.  Ons besluit toe om liewerster net met ons middagete en 2 liter water in die kloof te af.  Dus net middagete by die hut te eet en dan weer uit te klim.  

 Net soos ons in die kloof begin afstap lê daar ‘n redelike vars harslag langs die pad: die gorrelpyp en ander dinge van een of ander ongelukkig dier. Daar is geen sleepmerke nie, so ek dink maar net: “Dis interessant”. Soos ons verder in die kloof afstap, sien jy hier en daar ‘n bloedspatsel, wel droog maar nog nie swart gebrand nie. Soos ek maar kan wees begin my verbeelding bietjie op hol gaan.  Ewe skielik lyk ons tweetjies maar baie alleen en eensaam in die groot wilde wêreld vol ongediertes.  Ek weet luiperd se kind is baie sku, maar as ek tussen die kat en sy middagete kom weet ek nie of die kietsie dalk ‘n persoonlikheidsgedaanteverwisseling kan ondergaan nie. 

Die harslag gedoente, drie ure later.

So stap ons af in die kloof en dis grafstil (excuse the pun).  En die kloof word al hoe nouer en nouer.  Op die nouste punt van die kloof stap ons om ‘n draai en skielik is daar ‘n fontein voor ons.  Langs die fontein staan ‘n groot boom en in die boom sien ek net poot hang.  Ek het nie lank genoeg gestaan om uit te vind of dit ‘n vars karkas was of nie, want ons is vinnig en wyd daar verby.  

Die poot in die boom, ook geneem met die terugkomslag.

Die kloof self is baie mooi en om elke draai verander die uitsig. Op plekke moet jy met kettings teen die kranse afklim – geen grap as jy ‘n rugsak op het nie, maar ons het gelukkig vinnig gevorder sonder ons pakke.

Ubisiskloof se een kettingklim (ketting links op die foto)

Ubisiskloof onder uit.

Ubisiskloof se hut/ou plaashuis.

Middagete is by Ubisiskloofhut genuttig. Daar is spoeltoilette en als, maar die huis word nie juis instand gehou nie. Na ete is ons weer die kloof uit, in ‘n heel ligte luim. Soos die fontein nader kom het ek weer begin wonder wat ons daar sal kry.  By die fontein hardloop daar net dassies en geen teken van enige kat nie.  Terug by die sakke word die windpomp geklim en vandaar stap oor ‘n laaaaang vlakte na Adlerhorst skuiling.

Adlerhorst skuiling

Soos ons oor die vlakte loop word ek deeglik bewus dat ons in die wildtuin is, want daar is baie dierelewe reg rondom ons.  Nie noodwendig altyd sigbaar nie, maar die tekens is volop.  In die nag hoor jy ook allerhande vreemde geluide, want by tye senutergend kan wees.  Soos daai aand wat Dorette wakker word in die middel van die nag van ‘n onaardige gesnork, sommer hier by die skuiling (nie ek nie! – later agtergekom dis was ‘n trop pajamaperde).  Die volgende môre toe ek gaan teewater maak, spring daar ook ‘n baie groot “dassie” weg toe ek by die skuiling uitstap.  Dus al was ons bietjie baie afgesonder was dit baie lekker, want jy besef maar net dat jy is nie hier die baas nie.  Die ongereptheid asook die stilte en die vryheid van die oop vlaktes het telkemale my asem weggeslaan.

Die volgende oggend loop ons vir lank af in ‘n rivierloop wat skielik eindig in ‘n hoë krans.  Dis ook nie hoe nie en die paadjie klim sommer steil teen die kant van die krans af tot by die onderpunt van ‘n waterval. Bitter indrukwekkend – ongelukkig was daar geen water nie, maar as daar is sal dit iets ongeloofliks wees om te sien. Aan die onderpunt klim ons op ‘n jeeppad wat lank en vervelig in die warm middagson is.  

Ons kom by Tsamst-Ost skuiling aan vir ‘n laterige middagete – bietjie te laat want ek het al bietjie “hangry” geword.  Die skuiling is gebou onder ‘n boom wat ‘n versamelvoëlnes gewen het en die goed kwetter verskriklik. Dorette maak hulle elke nou en dan stil met ‘n verergde: “Seeeuuns!”. Daar het ook ‘n verdwaalde gemsbok en paar springbokke kom deur wals en hulle erg ontnugter om mense daar te kry. Jy kan die hut met ‘n motor (verkieslik 4x4) bereik, so die kos vir die volgende vier dae kan daar gelos word. Maar soos ek reeds aangedui het is ons tuff (of stupid!?!), want ons daar als saam – ek het begin met so 25kg en Dorette met so 15kg.

Tsamst-Ost

Die waterbron by Tsamst-Ost was ‘n put langs ‘n stellasie met twee groot tenke met sonkragpomp en als. Maar die ding is so toegedraai in doringdraad dat ek nie gedink het of opgelet het of dit nou vir ons beskore was nie. Ons het die put en emmer metode gevolg en soos baie vuil mense agter die longdrop gaan was. Die volgende oggend sien ek wel daar is ‘n kraan, nogals op ‘n lekker stort-hoogte by die stellasie.  Dit NA ons reeds al ons waterbottels volgemaak het.

Toe begin die bult klim.  Die bult het aangehou tot lank na ontbyt – drie ure se loop. Nou nie konstant bult nie, maar op en af. En as jy bo kom, begin jy afsak na die Melkbosvlakte (wat ons vir die res van die dag sou besig hou).  Ons sak die bult af op ‘n paadjie wat nie te lank te vore  deur twee groot luiperds gestap is nie.  Gelukkig in die teenoorgestelde rigting. Die aand se skuiling se naam is Die Valle, want net op in die kloof van die skuiling is ‘n paar allemintige waterval.

Die Valle skuiling met die valle in die agtergrond.

Die een waterval, spot the idiot for scale.

Die volgende oggend klim ons die “Broekskeurbult”, wat ons aan die bo-punt van een van die valle uitbring, ‘n aptytwekkende klimmetjie.  Die uitsig is was wel pragtig.  Van die waterval klim ons in die kloof op tot heelbo, maar gelukkig is die omgewing darem interessant. Die opvolgende vlakte was lank en warm en toe ons sien dat ons gaan weer omtrent teen middagete (en in die hitte van die dag by die hut aankom) eet ons net daar en dan onder die eerste beste koelteboom. Na ete nuttig kap ons ‘n liederlike middagslapie, met die smaak van mint sjokolade in my mond.  Ek was so gelukkig ek het nie een die klippe onder my gevoel nie. 

Bo Broekskeurbult en die watervalle.

Die hut het wel kort daarna gekom: Tufa skuiling.  Die aand het ons maar vroeg gaan slaap, want die eerste ding op die spyskaart die volgende môre was ‘n Bult, met die klem op die hoofletter. Eerste breakfast is by die hut geneem. Aan die einde van die bult is tweede ontbyt geneem, want jy het dit verdien. Die klim in die kloof is maar lekker steil, op ‘n paar plekke moet jy weer met kettings uitklim teen gladde rotswande - die sak op jou rug vergemaklik nie noodwendig dinge nie, maar as jy net aanhou kom jy wel bo uit. 

Die Bult, op in daai kloof is die kettings.

 

Een van die vele kettingklimme op na Kapokvlakte.

Kapokvlakte se skuiling - die aarde is plat.

Bo is letterlik bo en vanaf die vlakte (Kapokvlakte) is jy op die dak van die Naukluftberge en die hele wêreld lê oop om jou.  En dis plat, so plat jy sien die stof soos die springbokke hol voor jy hulle sien.  By Kapokvlakte skuilings eet ons middagete met bekers tee. Na middagete en nog ‘n klipperige slapie besluit ons dit weer die laaste dag ook te stap en deur te druk na die eindpunt.  Die laaste dag is nie so lank nie en die terrein heel begaanbaar en die beloning aan die einde is groot – allerhande lekkernye in die kar, beddens wat nie op die grond is nie en ‘n yskas met vol beweraries.

Na drie en ‘n kwart ure kom ons by die eindpunt aan. Die aand word daar fees gevier en al die lekkernye wat nog in ons sakke was word opgeëet – ons het immers twee dae se kos oorgehad. Die warm stort was ‘n wenner en ons gesels tot laat oor hoe gelukkig en bevoorreg ons was om die stap te kon beleef.  

Die groep van twee het heel goed gewerk, maar dis beslis nie die aanbevole aantal nie – jy is mos net eenmaal jonk en stupid, wel presies tot iets ernstigs gebeur.  Dit is ‘n wonderlike stap – wat dit wel uitdagend maak is die totale afstand – kies jou stapmaters mooi! Koppe kan rol as jy te lank in dieselfde groep mense se geselskap is. Die groot ding is die terrein. Dit is baie klipperig ongelukkig nie net rivierklippe nie, maar ook klippe wat wissel rotsblokke tot blokkies (gemiddeld so half-brick) wat nog nie heeltemal hulle lê gekry het nie. Die moontlikheid vir rondval met die swaar rugsak moet dus nie uitgesluit word nie. Dan is daar die kwessie van die kettings. Kettings moet liefs maar net vir ondersteuning en balans gebruik word, maar daar is plekke waar jy omtrent 100% van jou gewig op die kettings moet sit en vertrou dit hou.  Dus sal iemand met wat aan hoogtevrees ly lank op hulle tande sal moet kners.  Maar dis ongelooflik om so in die woeste berge te stap en die dierelewe is iets besonders.

Daarna is ons Windhoek toe – vir stoof gekookte kos, herstel en regmaak vir die hoogste ene:  die Brandberg.

Saul Barnard gedenkuitdaging

Saul Barnard, die hoofkarakter in Dalene Matthee se Kringe in die Bos, het goud gepan in die Meulbos naby Knysna.  Hy het ook vermoed die Engelse apteker op Knysna verneuk hom as hy sy goud aan hom verkoop.  Dus het hy George toe geloop om sy goud daar te gaan verkoop.  Die vraag is nie hoe ver George van Knysna af is nie... die vraag is jy so hard soos Saul Barnard? 

Die roete.

Ek en Hamman het gedink ons is so hard soos Saul. Ons het rugsakke gepak en is aan die voet van die Phantompas afgelaai op ‘n koel dag een Desember.  Saul het die bospaadjies geken, hy kon die weer lees en hy het geweet waar hy is en waarheen hy oppad is.  

Ons het nie eintlik ‘n idee gehad nie en bloot die teerpad oor Phantom Pass gevolg tot dit grond geraak is. Daar het dit begin reën. Die pad was lank en hard. Te lank en te hard. Daar waar dit weer teer geraak het ons besluit ons voete is te seer en ons is te moeg. Saul was definitief harder en ons is druipstert huistoe. 

 

Profiel van die roete vanf George na Rheenendal, die riviere/passe is aangedui.

Die hedendaagse Saul sou sekerlik in Rheenendal gebly het, want dis die naaste dorpie aan ou Millwood myn.  As hy moes stap George toe sou hy sekerlik dit padlangs gedoen het: dan is daar darem ‘n kans om ‘n geleentheid saam met ‘n verbygaande boer of vakansieganger te kry.  Maar nie baie mense ry meer die kronkelende agterpad, wat bekend staan as die Sewe Passe pad, tussen George en Knysna nie.  Tegnies is dit nie sewe passe nie, maar agt passe... besoek gerus die webwerf. 

Ek het besluit om Saul na te doen dit sekerlik voldoende sal wees om die roete net in een rigting af te lê: hy het darem nie in een dag soontoe en terug geloop nie. Logisties gewys is dit seker eenvoudiger om van George Rheenendal toe te loop. Die afstand is 60 km met ‘n totale vertikale styging van ongeveer 1400 m.  Die klowe wissel van koel inheemse woude tot meer oop plantasies, dus is die rigting sekerlik afhanklik van jou voorkeur vir die tipe terrein wat jy wil afgelê in die oggendkoelte. 

Vanaf George loop die roete deur die Zwartrivierhoogtepas en verby Saasveld landboukollege.  Na Saasveld sak dit deur die klowe van die Kaaimans en Silwerrivier. Elk van die klowe is oor die 100m diep en onder kruis ‘n brug vroeg uit die vorige eeu die rivier. Die hange is bedek met die tipe bos waarin Saul homself sou tuis vind. 

 

Die Silwerrivier

Reeds vroeg in die dag het ek besluit ek sal die opdraandes uitstap en die res draf soos ek voel en kan.  Na die Silwerrivier klim die roete uit op ‘n vlakte (Wildernishoogte) en loop met boomryke lanings deur plase en kleinhoewes. Na ‘n paar kilos kronkel die pad af na die Touwrivier met sy staalbrug in plaas van beton soos die vorige brûe.  Na die Touwriver klim die roete op na ‘n besige teerpad vanaf Wildernis.  Die pad het nie ‘n skouer nie, dus was dit nie baie lekker om daar te draf nie.  Die motors jaag genadeloos op daardie pad.  Gelukkig verskyn ‘n skouer, of ten minste iets waarop jy kan draf, nie te ver af in die pad nie.  Hierdie stuk pad is omring deur oop velde en dit is jy, die pad, en die son (en elke nou en dan ‘n kar wat TE hard gery word). 

 

Touwsrivier

Die teerpad hou aan met lang reguit stukke oor die Dieprivier met sy moderne brug wat die noodsaaklikheid van afsak in ‘n kloof onnodig maak.  Al sou die kloof ‘n welkome lafenis teen die monotoon van die warm teerpad gebied het.  

My mikpunt was Karatara.  Daar is ‘n kafee en ek beplan om daar goed af te saal.  Ongelukkig is dit is nog 12 km af in die pad met die Hoogekraalrivier tussen my en die 1,5l Coke wat ek myself al sedert die onaangename nou teerpad beloof het.  

Hoogekraal is formidabel.  Voor ek afsak rivier toe, kry die teerpad sy ry Ruigtevlei toe (Sedgefield se wêreld).  Die spilpunte tik-tik in die lande, maar net buite bereik van die pad.  In die hitte is daar nie eens ‘n windjie wat van die sproei my kant toe waai nie.  Die son bak en die hitte slaan met die stof uit die pad  - dis immers die middel van Desember.  My motivering was laag, maar ek druk maar deur, want ek is in die middel van nêrens en dit sal ‘n lang wag wees as ek hier langs die pad gaan sit.  So begin die sielkundige speletjies in alle erns.  ‘n Amperse moedbreker is dat die pad tot op die hoogste punt styg voor die padgode jou toelaat om af te sak na die rivier – vandaar die naam Hoogekraal.

Stamperig af met die pas van 1882, oor die mooi ou sementbrug en weer stamperig anderkant uit. Karatara is nog 7km aan en selfs die gelykpad raak nou moeite om te draf.  Soos alles in die lewe gaan die 7km ook met tyd verby, as jy net aanhou beweeg.  

Ek strompel uiteindelik by die Highland Home kafee in by Karatara.  Die dame agter die toonbank wil weet hoe ek daar gekom het, maar ek is nie lus vir verduidelik, of om op daardie stadium aan die ontvangkant van die “jy is bedonnerd”-kyk te wees nie.  Dus lag en knik ek net toe sy vra of ek fiets gery het.  Onder die koelte van die boom voor die kafee se deur het ek ‘n overpriced Golden Delicious appel en die laaaang beloofde Coke geniet asof daar nie meer Coke in die wêreld oor is nie.

"Barrington"

Die laaste 12km sluit twee passe in: die Karatarapas oor die Karatararivier, net buite Karatara en die Homtinipas kort voor Rheenendal. Tussen-in lê oop lande in die omgewing van Barrington (al bestaan Barrington nie op ‘n kaart nie, is daar wel ‘n kwekery).  Na Barrington, waar die teerpad wegdraai N2 toe, is jy in ‘n wêreld waar niemand kom tensy hulle daarheen oppad is nie.  Die pad skuif stadig onder my voete verby, maar die einde is in sig. Dit het my ‘n oomblik gegee om te reflekteer op Saul en die mense van die gedeelte van dié wêreld: die wat naby aan die beskawing bly, maar tog kies om eenkant hulle ding te doen. Of dis in elk geval die gevoel wat ek gekry het. 

 

Oppad na die Homtini.

Die afsak na die Homtini is warm en steil en sou die laaste spyker in my kis gewees het as dit nie was dat ek geweet het die einde lê net anderkant die bult nie.  Rheenendal self is ‘n versameling van ‘n paar huisies met ‘n kerk en skool. Ek skuifel deur die dorp.  Net buite die dorp lê die eindpunt: Totties, vernoem na die matriag van die Van Rheenen familie (wat die saagmeule in die omgewing bedryf het).  By Totties is ook die afdraai na die Meulbos en ek kon nie anders as om my spreekwoordelike hoed te lig in erkenning van Saul nie.  

Die pad is hard, maar Saul is harder. 

Totties by Rheenendal.